معرفی کتاب ادبیات مکتب خانه ای - Learning Sciences / علوم یادگیری

کسی که دانشمند را حقیر شمرد، مرا حقیر شمرده است و هرکس مرا حقیر بشمرد، کافر است [پیامبر خدا صلی الله علیه و آله]

Learning Sciences / علوم یادگیری

دوشنبه 92 خرداد 27 , ساعت 4:3 عصر

کتاب ادبیات مکتب خانه ای ایران منتشر شد

به تازگی کتاب ادبیات مکتب خانه ای ایران در سه مجلد از سوی انتشارات رشد آوران و با پخش نشر چشمه منتشر شد.یکی از حلقه های آموزش در ایران مکتبخانه است متون مکتبخانه ای خود گونه ای خاص از ادبیات است که ادبیات مکتب خانه نامیده میشود. کتاب ادبیات مکتب خانه ای ایران شامل هفتاد متن درسی و داستانی چاپ سنگی مکتب خانه ها در عصر قاجار است که جز معدودی تا امروز تجدیدچاپ نشده اند. هفتاد متن در دو گروه نظم و نثر تقسیم بندی شده اند که هرگروه شامل مجموعه ای با محتوای تعلیمی، دینی، طنز، اخلاقی، سرگرمی است این متون بخش مهمی از ادبیات عامه را دربرمی گیرد. مطالعه این دسته از آثار به خوبی ما را با ویژگی های افسانه ها و قصّه های عامه آشنا می کند. این متون همچنین بخش اعظمی از آثار ادبی عصر قاجار را تشکیل می دهد. بی شناخت متون این کتاب، نگاشتن تاریخ ادبیات ایران در عصر قاجار کاری عبث است. مطالعه در عناصر زبانی، بیانی و ادبی این هفتاد اثر، نشان می دهد چه عناصری زمینه های نهضت ساده نویسی را به وجود آورده وجریان رمان نویسی امروز ایران مدیون کدامیک از آثار داستانی این دوران است. از سویی دردسترس قراردادن متون درسی مکتب خانه برای مکتب رفته ها، یادآورخاطرات آنان و برای مکتب نرفته ها مجموعه ای شیرین و خواندنی است از سویی چاپ یکجای هفتاد اثر مربوط به دوره ی چاپ سنگی در یک اثر، کمکی بزرگ به مطالعه ی تاریخ نشر ایران است.

کتاب از بُعد آموزشی، سیر تطور آموزش در ایران را ثبت می کند. بررسی متون کتاب از جهت محتوایی نیز مبین آن است که مهمترین خواندنیهای مردم چه بوده و این مواد چگونه بر ذهن و زبان و تفکر و رفتار مکتب رفته ها تأثیر گذاشته است.از امتیازات کتاب مقابله، تصحیح، بازخوانی و ویرایش نسخه ها، اشاره به سبک ادبی، پدیدآورنده، مأخذ هر متن، یافتن روایت های مشابه، نسخه شناسی، اشاره به تاریخ آموزش های مکتب خانه ای در ایران، شیوه های تدریس و انواع متون مکتبی، آداب مکتب و مکتبداری و بازتاب آن را در ادب فارسی و نمایه های چندگانه است.

بخشی از داستانهایی که در این کتاب می خوانیم: توبه نصوح، حسنین، حیدربیک قزلباش، خاله سوسکه، رستم نامه، شیخ ابوالپشم، عاق والدین، گرگ و روباه، موسی و سنگ تراش، موش و گربه، نان و حلوا، نان و سرکه، نصایح‌الاطفال یا شنگول، بهرام و گل اندام، جبرئیل جولا(نساج و نجار)، چهار درویش، چهل طوطی، خاور و باختر،خروس و روباه،خسرو دیوزاد، دزد و قاضی، دله و مختار، سبز پری و زرد پری، شاهزاده هرمز، عباس دوس، حسین کرد شبستری، کلثوم ننه، ملک جمشید و طلسم آصف، نجمای شیرازی، نوش‌آفرین نامه.

ادبیات مکتب خانه ای