بررسی تأثیر الگوی تدریس فراشناخت در پیشرفت انشا نویسی دانش آموزان پایه اوّل راهنمایی مدارس ناحیه2 شهرستان ارومیه

    فراشناخت آگاهی فرد از تفکّر خود هنگام انجام دادن تکالیف و وظایف ، و استفاده از این آگاهی جهت کنترل آنچه انجام می دهد است که متضمّن برنامه ریزی، نظارت و ارزشیابی فرد از وظایف و تکالیف شناختی خویش (حفظ کردن، یادگیری، حل مسئله، مطالعه کردن، خواندن، گوش کردن، تصمیم گیری و درک مطلب) و قضاوت در مورد انجام این تکالیف به نحو مؤثّر است .هدف اساسی نظریه فرا شناخت کمک به دانش آموز برای اندیشیدن و پرورش مهارت فکر کردن است .هدف این تحقیق بررسی تأثیر فراشناخت بر پیشرفت انشا نویسی دانش آموزان پایه اوّل راهنمایی ناحیه 2 شهرستان ارومیه می باشد. در این پژوهش از روش تحقیق نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون، با گروه کنترل استفاده شده است. بدین صورت که روش های تدریس مبتنی بر الگوی فراشناخت به عنوان متغیرهای مستقل اعمال شده اند تا تأثیر آن ها بررشد مهارت انشا ونگارش دانش آموزان به عنوان متغیر وابسته مشخص شود. دراین تحقیق که تأثیرالگوی تدریس فراشناختی در پیشرفت انشا نویسی دانش آموزان مورد بررسی قرار می گیرد، تعداد 256 نفر دانش آموزپسر انتخاب وتعداد 137نفراز هر کدام تحت آموزش با الگوی تدریس مبتنی بر فراشناخت در طول6 ماه قرار گرفتند. دراین تحقیق چهار فرضیه مورد بررسی و اریابی قرارگرفت. فرضیه اوّل بکارگیری الگوی تدریس فراشناخت باعث پیشرفت کمّی انشا نویسی دانش آموزان می شود. فرضیه دوم بکارگیری الگوی تدریس فراشناختی باعث پیشرفت زیبایی انشایی نویسی دانش آموزان می شود. درفرضیه سوم بکارگیری الگوی تدریس فراشناختی باعث پیشرفت جمله نویسی دانش آموزان می شود و در فرضیه چهارم بکارگیری الگوی تدریس فراشناختی باعث پیشرفت قواعد املایی دانش آموزان می شود . هر چهار فرضیه که جهت تحلیل آن t مستقل بکاررفته شده است، تأییدگردید. به طور کلّی تجزیه و تحلیل اطّلاعات و داده ها نشان می دهد که بین میانگین های عملکرد تحصیلی گروههای مورد مطالعه در آزمون مقدّماتی و آزمون نهایی تفاوت های معنی داری وجود دارد و نشان می دهد که بین الگوی تدریس مبتنی برفراشناخت و پیشرفت انشا نویسی دانش آموزان رابطه معنادار وجود دارد. ( استاد راهنما:دکترحسین قاسم پورمقدم/ استاد مشاور: دکتر بهمن زندی/ دانشجو: لقمان برجسته/ آموزش زبان فارسی پیام نور تهران جنوب/ سال تحصیلی89-88 )

بررسی محتوای کتاب‌های زبان فارسی دوره متوسطه از دیدگاه دبیران و دانش‌آموزان شهر همدان در سال تحصیلی 89- 88

    زبان نظامی از نشانه‌های قراردادی شفاهی یا نوشتاری است که اعضای هر جامعه با استفاده از آن با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. زبان دارای نقش‌های متعددی از قبیل نقش ارتباطی، اندیشه، عاطفی وهنری است. زبان در تعاملات خانوادگی و اجتماعی ورسانه‌های دیداری وشنیداری و نظام رسمی آموزش وپرورش، آموخته می‌شود. برای این منظور کتاب‌های درسی آموزش زبان تألیف وتدریس می‌گردد. در نظام آموزشی ما نیز کتاب‌های آموزشی زبان فارسی تألیف ومورد تدریس و آموزش قرار می‌گیرد. در تألیف کتاب‌های درسی زبان فارسی باید معیارهایی رعایت گردد تا بهتر بتواند در آموزش صحیح زبان فارسی مؤثر واقع گردد. برای اطلاع از وضعیت محتوای کتاب‌های درسی لازم است محتوای آن کتاب متناسب با معیارهای مطلوب مورد تحلیل قرار گیرد. هدف این پژوهش بررسی محتوای کتاب‌های زبان فارسی دوره متوسطه ازدیدگاه دبیران و دانش‌آموزان است که دیدگاه دبیران ودانش‌آموزان در سه بعد رعایت ملاک‌های انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا و شکل ارائه محتوا مورد بررسی قرار می‌گیرد. جامعه آماری تحقیق را دبیران زن و مرد گروه ادبیات فارسی دوره متوسطه شهر همدان و دانش‌آموزان دوره متوسطه تشکیل داده‌اند. تعداد 90 نفر ازدبیران و370 نفر از دانش‌آموزان با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای به طور تصادفی انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن از طریق ارائه نظر تعدادی از کارشناسان و پایایی آن از روش آلفای کرانباخ محاسبه وضریب 83/0 بدست آمده است. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از روش‌های آماری توصیفی نظیر جدول فراوانی، درصد میانگین ونمودارهای فراوانی و همچنین روش‌های آمار استنباطی نظیر آزمون خی دو مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. (استاد راهنما : دکتر فرهاد سراجی/ استاد مشاور: دکتر حسین قاسم پور مقدم/ دانشجو : مرجان صداقت همدانی کارشناسی‌ارشد رشته آموزش زبان فارسی پیام نور تهران )

بررسی تاثیر بازیهای آموزشی بر روند زبان آموزی کودکان پیش دبستانی شهرستان طبس 

     هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر بازیهای آموزشی بر زبان آموزی کودکان پیش دبستانی شهرستان طبس در سال تحصیلی 1388 – 1387 می باشد. روش مورد استفاده در این تحقیق روش آزمایشی می باشد. نمونه گیری بصورت خوشه ای تصادفی صورت گرفت که از میان مدارس پیش دبستانی شهرستان طبس 4 مدرسه پسرانه بصورت تصادفی انتخاب گردید و از میان این 4 مدرسه 3 مدرسه به عنوان گروه آزمایش و یک مدرسه نیز به عنوان گروه کنترل انتخاب شد. بازیهای آموزشی بر روی سه گروه آزمایش مورد اجرا قرار گرفت و گروه کنترل آموزش ندید. اما پیش آزمون و پس آزمون بر روی هر چهار گروه آزمایش و کنترل اجرا شد . سپس نمرات با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این تحقیق دارای چهار فرضیه به این شرح بود : 1- بین زبان آموزی کودکانی که بازی آموزشی اسم من چیست را آموزش  دیده اند و کودکانی که آموزش ندیده اند تفاوت معنی دار وجود دارد. 2-بین زبان آموزی کودکانی که بازی آموزشی میوها را آموزش دیده اند و کودکانی که آموزش ندیده اند تفاوت معنی دار وجود دارد. 3-بین زبان آموزی کودکانی که بازی آموزشی رنگها را آموزش دیده اند و کودکانی که آموزش ندیده اند تفاوت معنی دار وجود دارد. 4-بین میزان زبان آموزی (گستره لغات) پسران پیش دبستانی که در بازیهای آموزشی شرکت می کنند با میزان زبان آموزی پسران پیش دبستانی که در این بازی ها شرکت نمی کنند تفاوت معنی دار وجود دارد که از 4 فرضیه مطرح شده هر چهار مورد تایید شد . ( استاد راهنما: دکتر حسین قاسم پور / استاد مشاور: دکتر علی اصغر کاکو جویباری / دانشجو : مسعود سعادت امینی کارشناسی ارشد آموزش زبان فارسی پیام نور تهران - تیر ماه 88 )

بررسی میزان تاثیر استفاده از روش های تدریس مشارکتی در کتاب جدید فارسی بر تقویت مهارت خواندن دانش آموزان اول راهنمایی شهر نیرسال 88-87

   امروزه یکی از بحث ها و تلاش های دانشمندان در باب مسائل انسانی پی بردن به فرایند خواندن و روش های مناسب کسب این مهارت در سطوح مختلف می باشد که توسط محققین رشته های مختلف از جمله زبان شناسی، روانشناسی، جامعه شناسی زبان، تعلیم و تربیت و... مورد پژوهش قرار می گیرد. روش های مشارکتی از روش های نوین یادگیری برای خواندن و کسب دانش های مختلف می باشد؛ که در پی عدم کسب نتیجه مناسب در استفاده از روش های سنتی ارائه و نتایج قابل توجهی از آن کسب شده است . در این تحقیق کوشیده شده تا تاثیر گونه هایی از روش های تدریس مشارکتی متناسب با محتوای کتاب جدید التالیف فارسی کلاس اول راهنمایی انتخاب، و در مقایسه با روش سنتی در تدریس همین کتاب مورد ارزیابی قرار گیرد. بدین منظور گروهی از دانش آموزان کلاس اول راهنمایی مدارس شهرستان نیر بصورت تصادفی ساده به عنوان گروه گواه که با روش سنتی تدریس می شدند و گروهی دیگر برای تدریس به روش مشارکتی به عنوان گروه آزمایشی انتخاب شدند تا فرضیه های زیر مورد بررسی قرار گیرند: 1- استفاده از روشهای تدریس مشارکتی در تدریس کتاب جدید فارسی بر مهارت خواندن دانش آموزان تاثیر مثبت دارد. 2-تاثیر استفاده از روش های مشارکتی در تقویت مهارت خواندن دانش آموزان بیشتر از روش سنتی است. 3- بین نتایج استفاده از روش های مشارکتی در تقویت مهارت خواندن و جنسیت تفاوت معنی داری وجود دارد پس از اجرای پیش آزمون و اعمال روش های مورد نظر در تدریس به آزمودنی ها در زمان مقرر، پس آزمون از گروه ها به عمل آمده و نتایج حاصله به وسیله روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و فرضیه های یک و دو با سطح اطمینان 95% معنی دار شناخته شد و مورد تائید قرار گرفت و فرضیه سوم معنی دار شناخته نشده و رد شد.(استادراهنما: دکتر حسین قاسم پور مقدم / استاد مشاور: دکتر پرویز نصیری / دانشجو : عیسی سجودی کارشناس ارشد آموزش زبان فارسی پیام نور تهران)

بررسی تأثیر کتاب جدید فارسی اول راهنمایی بر مهارت خواندن و نوشتن دانش آموزان پایه اول راهنمایی شهرستان گرمی در سالتحصیلی 88- 87 

استاد راهنما : دکتر حسین قاسم پور مقدم / استاد مشاور : دکتر بهمن زندی / دانشجو: صالح فتاحی کارشناس ارشد آموزش زبان فارسی پیام نور تهران

     پدیده زبان در جوامع انسانی به دو صورت گفتاری ( صحبت کردن و گوش دادن ) و نوشتاری ( خواندن و نوشتن) در امر ارتباط و ارسال یا دریافت پیام و ایفای دیگر نقش های زبان به کار گرفته می شود . این چهار رکن زبان را مهارتهای زبانی می نامیم . مشکل ترین مهارت در میان مهارتهای یادگیری زبان ، مهارت نوشتن و خواندن می باشد ، که مورد توجه چندانی در رشته آموزش زبان قرار نگرفته است . در تحقیق حاضر تأثیر کتاب جدید فارسی را بر تقویت مهارت خواندن و نوشتن دانش آموزان پایه اول راهنمایی شهرستان گرمی مورد بررسی قرار داده ایم و در نهایت راه های تقویت این دو مهارت را در دوره راهنمایی بررسی نموده ایم . روش تحقیق پیمایشی است و از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است .جامعه آماری تمام دانش آموزان اول راهنمایی شهرستان گرمی در سال تحصیلی 88- 87 می باشد و حجم نمونه 248 نفر دانش آموز و 24 نفر معلمان ادبیات اول راهنمایی است که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند .

مقایسه تطبیقی روش های آموزش فارسی و عربی در ایران و عربستان

این پژوهش قصد دارد از طریق تطبیق و مقایسه‌ی دیدگاه ها، رویکردها و روش‌های برنامه‌ی درسی ‌آموزی به توصیف مبانی روان شناختی و زبان شناختی این برنامه درسی بپردازد تا از این طریق بتواند انعکاس بنیان ها و اصول نظری حوزه های فوق را در برنامه‌ی درسی زبان آموزی کشورهای ایران و عربستان سعودی تبیین کند. تعیین رویکردها و روش‌های یک برنامه درسی از جمله مراحل حساس و ضروری برنامه‌ریزی درسی است که چهارچوب نظری و مفهومی برنامه ی درسی را پی‌ریزی می‌کند، روشن شدن دیدگاه، رویکرد و روش باعث انتظام در مؤلفه‌های برنامه درسی و جهت‌گیری مشخص در مراحل برنامه ریزی درسی می‌شود. بررسی دیدگاه ها، رویکردها و روش‌ها در برنامه‌ی درسی زبان فارسی و عربی نشان می‌دهد که در حوزه ها‌ی روان شناسی، زبان شناسی و برنامه‌ی ریزی درسی هر سه مقوله دیدگاه، رویکرد و روش بهم نزدیک هستند و تنها نوع بیان و اصطلاحات تفاوت دارد. برنامه ی درسی زبان آموزی از پنج عنصر تفکر، گوش کردن، گفتن، خواندن و نوشتن تشکیل شده است و در هر کشوری به نسبت نوع نگاه و رویکرد برنامه‌ی درسی، عناصر و مؤلفه ها فرق می‌کند اما در هر دو کشور به رویکرد، چهار مهارت زبانی، اهداف و محتوا و قواعد دستوری توجه شده است. به طور کلی در حوزه ی برنامه ی درسی آموزش زبان فارسی و عربی پنج دیدگاه سنت گرایی، تجربه گرایی، صلاحیت مداری، تحقق انسانی و شناختی وجود دارد. علاوه بر این در این حوزه سه رویکرد کلی نیز دیده می شود: رویکرد سنت گرایی، رویکرد واقع گرایی و رویکرد انتقادگرایی. در حوزه ی زبان شناختی نیز سه دیدگاه کلی ساختاری، گشتاری و ارتباطی و رویکردهایی نظیر کلی، تحلیلی، ترکیبی، زبان شناختی، تجربه زبانی، موقعیتی، طبیعی، ارتباطی و ... و روش هایی مثل جمله محوری، کلمه محوری، مستقیم، دستوری، ترجمه، صامت و ارتباطی و .. . دیده می شود.(حسین قاسم پور،1382)

زبان آموزی

زبان آموزی یکی از مهم ترین تکالیف مراکز آموزشی است . در این زمینه علی رغم کارهای انجام شده ، هنوز کار انجام نشده بسیاری وجود دارد که بر هر ایرانی واجب است تا در جهت توسعه و آموزش و اشاعه آن قلم وقدم بزند.

معیارهای شعر کودک

شعر عبارت است از اثری است که در آن احساس، عاطفه و اندیشه های شاعر به گونه ای از راه کاربرد زبان و با استفاده از عناصر شعری از نوع احساس و عاطفه، خیال انگیزی، موسیقی شعر، شکل و ساختار و ... انتقال داده می شود. در شعر کودک علاوه بر این ویژگی ها محتوای آموزشی نیز مد نظر است که باید از صافی هنری شعر گذشته و به طور غیر مستقیم به کودکان منتقل شود.

1.سادگی

شعر کودک از هر جهت باید ساده و قابل دریافت برای کودکان پیش از دبستان باشد. خصوصاً کاربرد کلمه ها باید برگرفته از واژگان خود کودکان باشد و از ترکیب ها( از هر نوع آن) پرهیز شود ضمناً در معنی کلمه ها نیز از طرح مفاهیم انتزاعی خودداری شود. ادامه مطلب...

 11- حدود انتظارات مربوط به ( پرورش مهارت های زندگی)

الف: حل مسأله و تصمیم گیری

-نام بردن بعضی از کارهای روزانه

- نام بردن تصمیمات وزانه

- نام بردن تصمیماتی که دیگران برای او می گیرند.

- ارائه راه حل برای مشکلات روزمره

ب: ارتباطات بین فردی

-  رعایت قوانین در بازی ها، فعالیت ها و محیط های مختلف( خانه، خیابان، آموزشگاه و...)

- نام بردن فعالیت هایی که به صورت گروهی انجام می دهند.

ج- برقراری ارتباط مؤثر

-  سلام و احوال پرسی کردن، دست دادن با دوستان

-  تشکر کدن از دیگران

- رعایت آداب اجتماعی( سلام و خداحافظی و رعایت سکوت در هنگام صحبت دیگران و...)

د- خودآگاهی و همدلی:

-   شناخت اعضای ظاهری بدن و وظایف آن ها ( ناخن، لب، ابرو، مژه و...)

-   نام بردن اعضای خانواده

-  شناخت بعضی از مسؤلیت ها در قبال بدن خود

-  شناخت بعضی از مسؤلیت ها د رقبال بدن خود

-  شناخت توانایی های خود در حال حاضر

-  نام بردن فعالیت ها، رنگ ها، خوراکی ها و ... مورد علاقه خود